Azken artikuluak

Puntillismoa XIX. mendearen bukaeran bereziki Frantzian garaturiko margolna-teknika izan zen, irudiak ondo-ondoan jarritako kolorezko puntuen bitartez sortzen zituena. Postinpresionismoaren barnean kokatu zen teknika izan zen eta horren aitzindaria Georges Seurat (1859-1891) izan zen. Loturiko artikuluak Zazpigarren arteaZazpigarren artea zinemari ematen zaion metonimiazko izendapena da, arte tradizionalen zerrendatik haratago lehena. Riccioto […]

Kiroletan, abiadura ahalik eta denbora laburrenean estimulu bati erantzun edota ariketa fisiko bat garatzeko gaitasuna da. Ikus, gainera Erresistentzia (kirola) Loturiko artikuluak Beroketa (kirola)Beroketa ariketa fisiko bizia hasi baino lehen pertsona batek praktikatu beharko lukeen saio gutxi gurabehera laburra da, giharrak eta artikulazioak nahiz bihotza eta birikak ariketa horretara prestatu […]

Kiroletan, erresistentzia jarduera fisiko jakin bati denbora luzean eusteko gaitasun fisikoa da. Ikus, gainera Abiadura (kirola) Loturiko artikuluak Jarduera fisikoa eta ariketa fisikoaJarduera fisikoa gorputzak egiten duen edonolako mugimendua da, funtzio metabolikoetatik gorako energia-gastu dakarrena. Jarduera fisikoa egiten da aisialdian gaudenean (erosketak egin, paseatu, sukaldatu egiten dugunean) nahiz lanean. Jarduera… […]

Kirol entrenamendua edo entrenatzea gaitasun fisiko edo kirol trebetasun bat (indarra, koordinazioa, abiadura, erresistentzia, ...) garatzeko egiten diren ariketa fisikoen segida sistematiko eta iraunkorra da, horretarako giharrak eta nerbio-sistema behar bezala aktibatuz. Beste hizkuntzetan: gaztelaniaz, entrenamiento deportivo. Loturiko artikuluak Inklusio-kirola (kirol inklusiboa)Kirol inklusiboa, inklusio-kirola edo inklusiozko kirola gaitasun, trebetasun edo kondizio […]

Nazionalitatea, pertsona baten eta nazio edo herrialde jakin baten arteko lotura da,  pertsona horrentzat eskubideak nahiz betebeharrak ezartzen dituena, bereziki bertako herritarra eta ondorioz subiranotasun-subjektuaren parte izatea erregimen konstituzionalistetan. Zenbai modu daude nazionalitatea eskuratzeko: ius sanguinis (gurasoek ere nazionaliutate hori izateagatik), ius soli (bertan jaiotzeagatik), ius domicili (bertan bizi eta […]

Orereta Errenteria 1320 urtean Villanueva de Oiarso izenarekin sortu aurretik bertan zegoen gune populatuaren izena da, herria sortzeko hiri-gutunean bertan aipatzen denez. XX. mendearen amaieran, herria izendatzeko Errenteriaren ordez Orereta izena hartzeko ekimen eta herri-mugimendua izan zen, bereziki sektore euskaltzale eta abertzaleen aldetik. Egun ere, modu erreibindikatzailean erabiltzen jarraitzen da […]

Dima Bizkaiko herria eta udalerria da, Arratiako eskualdean, Urkiolako Parke Naturalaren inguruetan, Durangoko merindadean. Erdi Arotik ezagutzen da, eta tradizioz nekazaritza eta abeltzaintzan oinarritutako ekonomia izan du. Gaur egun, jarduera horiek indarrean jarraitzen dute, baina turismo berdea eta landa-ostatuak gero eta garrantzi handiagoa hartzen ari dira. Euskara da hizkuntza nagusia. […]

Agoitz (gaztelaniaz Aoiz) Nafarroako ipar-ekialdean dagoen herria eta udalerria da, Pirinioen hegoaldeko oinean, Irati ibaiaren ertzean. 2024 urtean 3.007 biztanle zituen. Bertako herritarrak agoiztarrak dira. Geografikoki, Pirinioaurreko eskualdean kokatzen da, Iruñeko merindadean, Iruñetik 28 kilometro ingurura. Inguruko herri garrantzitsuenetakoa da. Historian, Erdi Arotik dokumentatuta dago, eta Nafarroako Erresumaren garaian garrantzi […]

Demolinguistika faktore demografikoek hizkuntzen banaketan eta erabileran duten eragina azterzne duen soziolinguistikaren adarra da. Loturiko artikuluak Prosodia (definizioa)Prosodia ahozko diskurtsoaren intonazioa, azentua, etenaldiak eta orokorrean diskurtsoaren elementu fonetikoak, fonematik haratago, barnehartzen dituen ezaugarria da, diskurtsoari harmonia, adierazkortasuna eta argitasuna ematen dizkiona. Hitza antzinako grezierazko pros… Soziolinguistika (definizioa)Soziolinguistika edo soziohizkuntzalaritza hizkuntzaren […]

Adartza Nafarroa Behereko Aldudeko bailaran, Baigorritik hegoaldera dagoen mendi bat da, 1250m-ko altueran, Nafarroako mugatik gertu. Ondoan du Mendimotza mendia (1237m), Urkularte lepotik igaroz. Igoera ohikoena Banka nahiz Baigorri herrietatik dira. Loturiko artikuluak AdiosAdios Nafarroako herria da, Iruñeko merindadean, Izarberibar bailaran. 155 biztanle zituen 2017an. Bertako herritarrak adiostarrak dira. Mendia […]

A predictor variable, predictive variable, or simply predictor is a variable that is included in a statistical model and, based on its specific value, is used to predict the value that a dependent (explained) variable will take. It is also referred to as an explanatory variable. Example In a simple […]

Erresuma Batua (Erresuma Batuko Britainia Handia eta Ipar Irlandako Erresuma Batua izen osoz) Europa ipar-mendebaldeko estatu insularra da, hiriburua Londres duena. Britainia Handiko uhartean, bertan Ingalaterra, Eskozia eta Gales herrialdeak bilduz, eta Ipar Irlandan dago kokatuta, baita itsasoz haraindiko hainbat lurraldetan ere. Muga egiten du Irlandako Errepublikarekin mendebaldean, eta inguruan […]

Frantzia Europa mendebaldeko herrialdea da, hiriburua Paris duena. Lurralde kontinentalaz gain, itsasoz haraindiko eskualde eta lurraldeak ere baditu. Muga egiten du iparraldean Belgika eta Luxenburgorekin, ekialdean Alemania, Suitza eta Italiarrekin, hegoaldean Espainiarekin eta Andorra eta Mediterraneoarekin, eta mendebaldean Ozeano Atlantikoarekin. Lurraldearen hego-mendebaldean Euskal Herriaren zatia dago, Ipar Euskal Herria deitua, […]

Herbehereak Europa ipar-mendebaldeko herrialdea da, hiriburua ofizialki Amsterdam duena, nahiz eta gobernua Hagan egon. Herrialdea Ipar Itsasoaren ertzean kokatzen da, eta muga egiten du ekialdean Alemaniarekin, hegoaldean Belgikarekin eta ipar-mendebaldean Ipar Itsasoarekin. Lurraldearen zati handi bat itsas mailaren azpitik dago, eta dike eta polder sistema konplexuei esker irabazi zaio lurra […]

Suitza Europa erdialdeko herrialdea da, hiriburua Bernan duena. Alpeen eta Jura mendilerroaren artean kokatua, laku, mendi eta haran ugari ditu, paisaia ikusgarriak eskainiz. Muga egiten du ipar-ekialdean Alemaniarekin, ekialdean Austriarekin eta Liechtensteinekin, hegoaldean Italiarrekin eta mendebaldean Frantziarekin. Federazio bat da, 26 kantoi autonomoz osatua, eta estatu neutro gisa da ezaguna […]

Klima-aldaketa edo aldaketa klimatikoa arrazoi naturalek edo giza jarduerak kliman edo epe luzeko kondizio meteorologikoetan eragindako aldaketa da,  eskualde edo planeta mailan. Tenperaturari, prezipitazioari, haizeei eta beste fenomeno meteorologiko batzuei eragiten die, batezbeste, aldakortasunez edota muturreko fenomenoen agerpenean islatuta. Klima aldaketak nahiko ohikoak izan dira Lurraren historian zehar. Horren kausak […]

Gizarte-sailkapena subjektu edo talde multzo bati kategoria deskribatzaileak esleitzea da, hainbat irizpideren arabera (adina, hezkuntza-maila, lana edo bizimodua). Estratifikazio sozialetik bereizten da, azken horrek gizabanakoak edo taldeak hierarkikoki edo beren estatus sozialaren arabera sailkatzen baititu. Beste hizkuntzetan: gaztelaniaz, clasificación social. Ikus, gainera Gizarte estratifikazioa Loturiko artikuluak Gizarte errealitateaGizarte errealitatea gizarte […]

A quantitative change is a variation, in the amount or measure of something, which in principle has no reason to cause a change in the quality or properties of what is being observed, that is to say, a qualitative change. When the quantitative change does not generate a qualitative change, […]

Epidikto, genero epidiktikoa edo diskurtso epidiktikoa bereziki norbaiten alabantza edo gaitzespen egiten duen erretorikaren adarra da. Aristotelesek erretorikan bereizi zituen hiru generoetako bat, egiaren bilaketa helburu duen genero deliberatzailarekin eta epaile batek epaitu behar dituen iraganeko gertaerei buruzko genero judizialarekin batera. Genero judizialarekin alderatuta, genero epidiktikoa egungo gertarei buruzko diskurtsoa […]

Arkitekturan, kuxindura hormak egiteko erabilitako harlanduetan lantzen den kuxin formako irtengunea da. Irtengunea bera landua edo landugabea izan daiteke. Horren helburua estetikoa izan daiteke, fatxada bati bolumena eman edota argiak eta itzalak kontrastatzeko, eta defentsiboa, hormari sendotasun gehigarria emateko. Beste hizkiuntzetan: gaztelaniaz, almohadillado; frantsesez, bossage. Ikus, gainera Aparailua (arkitektura) Loturiko artikuluak […]